Την ελληνική της πρεμιέρα, παρουσία της παραγωγού και συν- σεναριογράφου και των δύο πρωταγωνιστριών της, έκανε το Σάββατο, 20 Απριλίου, στα πλαίσια του 7ου "Outview" Gay & Lesbian Φεστιβάλ, το Facing Mirrors, η πρώτη ιρανική ταινία μυθοπλασίας, όπου ο κεντρικός χαρακτήρας είναι διεμφυλικός (τρανς).
Το πολυβραβευμένο, τόσο σε διεθνή φεστιβάλ, όσο και στο Ιράν, Facing Mirrors, σε σκηνοθεσία Νεγκάρ Αζαρμπαϊτζανί, αφηγείται, με ύφος ρεαλιστικό, στα όρια του ντοκιμαντέρ, την ιστορία μιας αναπάντεχης φιλίας, έξω από κοινωνικά στερεότυπα και νόρμες, ανάμεσα στη συντηρητική, θρησκευόμενη μητέρα και οδηγό ταξί Ράνα και την τρανς Έντι, που θέλει να υποβληθεί σε εγχείρηση αλλαγής φύλου. Την αρχική έκπληξη, ίσως και αποστροφή, της Ράνα σταδιακά διαδέχεται ένα βαθύ αίσθημα φιλίας χωρίς όρους. Το Facing Mirrors είναι, τελικά, μια ταινία για την αυτογνωσία, την αλληλοαποδοχή, τον αλληλοσεβασμό και τη μοναξιά της διαφορετικότητας. Μετά τη σαββατιάτικη πρεμιέρα, η παραγωγός και συν- σεναριογράφος της ταινίας Φερεστέ Ταερπούρ, αν και κουρασμένη, μου παραχώρησε την ακόλουθη συνέντευξη:
Πώς προέκυψε η αρχική ιδέα της ταινίας;
Στην πραγματικότητα ήταν ένας συνδυασμός της ιστορίας που είχα στο μυαλό μου σχετικά με την οδηγό ταξί, το χαρακτήρα της Ράνα, και την ιστορία που η σκηνοθέτης είχε σκεφτεί, σχετικά με έναν τρανς χαρακτήρα από τα παιδικά της χρόνια. Στη γειτονιά της ζούσε ένας τρανς και έβλεπε πόσο δύσκολη ήταν η ζωή του. Όταν το συζητήσαμε, αποφασίσαμε να συνδυάσουμε τις δύο ιστορίες, φτιάχνοντας αυτή την ταινία.
Ποια είναι η στάση της ιρανικής κοινωνίας απέναντι στους διεμφυλικούς (τρανς) ανθρώπους, γενικότερα;
Οι περισσότεροι, περιλαμβανομένου και του εαυτού μου, δεν ξέραμε τίποτα για αυτούς τους ανθρώπους πριν την ταινία. Αλλά, αφού βγήκε η ταινία στο Ιράν, μπορώ να πω ότι περισσότερο από το 90% του κοινού είπε ότι δεν είχε ιδέα και, τώρα που γνωρίζει, αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη συμπάθεια αυτούς τους ανθρώπους. Πολλές οικογένειες, εξάλλου, ανακαλύπτουν ότι πρέπει να έχουν καλύτερη συμπεριφορά. Κάναμε, επίσης, σεμινάρια μετά την προβολή της ταινίας, στα πλαίσια των οποίων συζητούσαμε, αναζητώντας την καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων.
Πώς καταφέρατε να παρακάμψετε τις "κόκκινες γραμμές" που τίθενται στην ιρανική κοινωνία;
Ξέρετε, ελπίζω ότι είμαι θρησκευόμενος άνθρωπος και ότι πιστεύω στον θρησκευτικό νόμο. Όταν, λοιπόν, ανακαλύπτω ότι στο επίπεδο του νόμου και της ανθρωπιάς, δεν τίθεται κάποιο ζήτημα, τότε προσπαθώ να περιγράψω το θέμα έτσι, ώστε η ιρανική κοινωνία να αλλάξει στάση, και νομίζω ότι είμαστε ειλικρινείς απέναντι σε όλους τους χαρακτήρες. Όταν βλέπεις την ταινία, νιώθεις ότι ο πατέρας (σημ.της Έντι, του τρανς χαρακτήρα) έχει δίκιο, σύμφωνα με την κουλτούρα του, ο αδερφός της επίσης, η Ράνα έχει δίκιο, η φίλη της έχει δίκιο. Και, βέβαια, η Άντινε ( σημ. Έντι). Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι όλοι προσπαθούν να κάνουν τους άλλους σαν τον εαυτό τους. Πρέπει, όμως, να αποδεχόμαστε τις αλλαγές και τις διαφορές και να σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμα και εντός της οικογένειας. Δεν μπορούμε να εξαναγκάζουμε τα παιδιά μας να γίνονται κάτι άλλο. Δεν είναι δίκαιο. Πρέπει να τα καταλαβαίνουμε και να είμαστε ευγενικοί απέναντί τους και να αντιμετωπίζουμε με ρεαλιστικό τρόπο τις ανάγκες τους- το ίδιο κι εκείνα. Όλες αυτές είναι οι "κόκκινες γραμμές" που όλοι μας, οπουδήποτε στον κόσμο, έχουμε στο μυαλό μας και στην κουλτούρα μας. Και νομίζω ότι το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε να παρατηρούμε αυτές τις "κόκκινες γραμμές", σεβόμενοι τα δικαιώματα της άλλης πλευράς.
Παρόλα αυτά, φαίνεται ότι, τελικά, η μόνη διέξοδος για τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας είναι να εγκαταλείψει το Ιράν.
Στην ταινία αναφέρεται ότι μπορεί να κάνει την εγχείρηση αλλαγής φύλου στο Ιράν, κι ίσως είναι και καλύτερα έτσι, αλλά λόγω της στάσης της οικογένειάς της δε θα γίνει αποδεκτή. Γι’ αυτό θέλει να φύγει από τη χώρα. Γιατί ξέρει ότι μετά την εγχείρηση οι συγγενείς και οι φίλοι της θα δυσκολευτούν να την αποδεχτούν και να της συμπεριφερθούν καλά. Ίσως το κάνουν στο μέλλον. Στο τέλος της ταινίας δεν είναι ξεκάθαρο αν έκανε την επέμβαση και μπορείς να δεις ότι είναι ακόμα θλιμμένη, έχει αμφιβολίες, και εύχεσαι να ήταν ο πατέρας της πιο ευγενικός απέναντί της.
Κι η Έντι είναι ένας πολύ μοναχικός άνθρωπος…
Είναι. Και η μόνη φίλη που έχει είναι η Ράνα, ένας θρησκευόμενος άνθρωπος, που μπορεί, μέσα από την καρδιά της, να "ακουμπήσει" το πρόβλημα, προσπαθώντας να είναι ευγενική, ως μητέρα και άνθρωπος, χωρίς να καταλαβαίνει την κατάσταση.
Είναι, κατά κάποιο τρόπο, η ιστορία μιας φιλίας χωρίς όρους..
Για μια οικογένεια σαν της Ράνα, αν η Άντινε επιστρέψει ως άντρας, δε θα της επιτραπεί να τον δει. Από το διάλογό της με τον άντρα της, καταλαβαίνεις ότι εκείνος έχει θυμώσει. Η Ράνα ξέρει ότι έχει παραβιάσει το νόμο, έχει υπερβεί τις "κόκκινες γραμμές", αλλά δεν μπορούσε να μη βοηθήσει την Έντι ως φίλη, ως άνθρωπος, ως υπεύθυνη μητέρα.
Ποιες είναι οι μέχρι τώρα αντιδράσεις του κοινού σε όλα τα φεστιβάλ, όπου έχει προβληθεί η ταινία;
Μετά από 96 φεστιβάλ- στις Η.Π.Α., στην Ευρώπη, σε ασιατικές χώρες, αλλά και στο Ιράν – παντού την υποδέχτηκαν πολύ θερμά. Δεν έχω δει ούτε μία αρνητική αντίδραση. Ξέρετε, η Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου στο Ιράν της απένειμε το βραβείο καλύτερης ταινίας. Το κυβερνητικό κινηματογραφικό φεστιβάλ, εξάλλου, της απένειμε, επίσης, το βραβείο καλύτερης ταινίας, καλύτερης ηθοποιού και καλύτερου σεναρίου. Θαυμάζουν και σέβονται αυτή την ταινία. Υπήρξε μια γενναία ταινία, έθιξε ένα καινούριο θέμα, είναι ένα κοινωνικό φιλμ.
Μια γενναία ταινία, εξαιρετικά αφηγημένη, που μπορείς να παρακολουθήσεις και να ταυτιστείς συναισθηματικά με τους χαρακτήρες της, ανεξάρτητα από το αν είσαι γκέι, στρέιτ ή ο,τιδήποτε άλλο.
Ευχαριστώ! Αυτό θέλαμε, να είναι μια ταινία που να μπορούν να την παρακολουθήσουν όλων των ειδών τα κοινά. Θέλαμε να τη δουν γονείς. Δεν επιθυμούσαμε να κάνουμε ένα αργό, "καλλιτεχνικό" φιλμ, που να προορίζεται μόνο για τα φεστιβάλ ή για τις ελίτ. Θέλαμε να το δει ο "μέσος άνθρωπος" και να προσπαθήσει να σκεφτεί διαφορετικά.
Η προβολή της ταινίας Facing Mirrors επαναλήφθηκε την Κυριακή, 21 Απριλίου, στην Αίθουσα 2 του Ινστιτούτου Θερβάντες (Μητροπόλεως 23), στις 10 το βράδυ, παρουσία της παραγωγού και συν- σεναριογράφου, καθώς και των δύο πρωταγωνιστριών.
Ευχαριστώ την διευθύντρια του "Outview" Μαρία Cyber για την πολύτιμη βοήθειά της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου